Εμμηνόπαυση

Η γυναίκα γύρω στην ηλικία των 50 ετών παρατηρεί µεταβολές στην έμμηνο ρύση της , μέχρι που στο τέλος η έμμηνος ρύση διακόπτεται.

Η χρονική αυτή περίοδος που ονομάζεται και “αλλαγή της ζωής στη γυναίκα” διαρκεί περίπου 3-5 χρόνια και χαρακτηρίζεται από ορμονικές μεταπτώσεις.
Από την τακτική μηνιαία κυκλική έκκριση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης που είχε στην αναπαραγωγική της ηλικία, παρατηρείται ακατάστατη και απρόβλεπτη έκκριση των οιστρογόνων
σε περιεμμηνοπαυσιακούς κύκλους χωρίς να γίνεται ωοθυλακιορρηξία.Αυτή έχει σαν αποτέλεσμα διαταραχές της εμμήνου ρύσεως με τη μορφή συχνομηνόρροιας. αραιομηνόρροιας ή και μητρορραγίας. Βαθμιαία ελαττώνεται η λειτουργικότητα των ωοθυλακίων και τα επίπεδα των οιστρογόνων και τελικά διακόπτεται η έμμηνος ρύση. Μπαίνει έτσι η γυναίκα στην Εμμηνόπαυση, μια νέα φάση της ζωής της που σηματοδοτεί το τέλος της αναπαραγωγικής της ηλικίας.Η µέση ηλικία εµφάνισης της Εµµηνόπαυσης είναι περίπου το 51 ο έτος της ηλικίας. Η ηλικία αυτή έχει μείνει αμετάβλητη τα τελευταία 1000 χρόνια αλλά αυτό που μεταβάλλεται είναι η αύξηση του μέσου όρου ζωής της γυναίκας. Το 1900 ο μέσος όρος ζωής ήταν 48 χρόνια και το 2000 είναι περίπου 83 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι η σημερινή γυναίκα θα περάσει το 1/3 της ζωής της στην εμμηνόπαυση, χωρίς την παρουσία των οιστρογόνων.

Τι είναι Εµµηνόπαυση;
Ο όρος “εμμηνόπαυση” αναφέρεται στην τελευταία έμμηνο ρύση της γυναίκας και είναι ένα γεγονός χρονικά καθορισμένο. Έτσι η εμμηνόπαυση καθορίζεται αναδρομικά, αφού για να θεωρηθεί ότι μια γυναίκα ευρίσκεται πλέον στην εμμηνόπαυση δεν πρέπει να έχει έμμηνο ρύση για ένα χρόνο. Η “κλιμακτήριος” αρχίζει 4-5 χρόνια πριν από την εμμηνόπαυση, συνεχίζεται πολλά χρόνια μετά και χαρακτηρίζει τη μετάβαση από την αναπαραγωγική ηλικία στη μη παραγωγική. Η κλιμακτήριος  υποδιαιρείται σε μικρότερες χρονικές περιόδους, την περιεμμηνόπαυση και την μετεμμηνόπαυση. Η “περιεμμηνόπαυση” αρχίζει με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων, περίπου στο 45ο  έτος της ηλικίας και τελειώνει ένα χρόνο μετά την εμμηνόπαυση. Η “μετεμμηνόπαυση” είναι η τελευταία φάση της αλλαγής της ζωής. αρχίζει ένα χρόνο μετά την εμμηνόπαυση και συνεχίζεται μέχρι το 65ο  έτος της ηλικίας.

Η εμμηνόπαυση προκαλεί συμπτώματα;

Η ελάπωση των οιστρογόνων είναι δυνατό να προκαλέσει συμπτώματα.

Τα συμπτώματα αυτά είναι παροδικά και διαρκούν λίγα χρόνια μετά την εμμηνόπαυση, σταδιακά ελαττώνονται σε συχνότητα εμφάνισης, ένταση και διάρκεια.

Μετά την εμμηνόπαυση θα δημιουργηθούν άλλες μεταβολές στον οργανισμό ή απώτερες δυσμενείς επιπτώσεις;

Με τη πάροδο του χρόνου – μεσοπρόθεσμα- ­η έλλειψη των οιστρογόνων προκαλεί ατροφία στα έσω και έξω γεννητικά όργανα. Η μήτρα μικραίνει, ο κόλπος γίνεται βραχύτερος, ελαττώνονται οι εκκρίσεις του και ατροφεί το επιθήλιο. Στο αιδοίο ελαττώνεται το υποδόριο λίπος, λεπταίνει το δέρμα, αραιώνει το τριχωτό και στενεύει η είσοδος του κόλπου. Σαν αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών είναι η συχνή εμφάνιση κολπίτιδων και ο πόνος στη σεξουαλική επαφή. Προκαλείται επίσης ατροφία στο κατώτερο τμήμα της ουροδόχου κύστης και στην oυρήθρα, η οποία σε συνδυασμό με ατροφία των μυών του περινέου είναι δυνατό να οδηγήσει σε διαταραχές της ούρησης. Το σωματικό βάρος σε μεγάλο ποσοστό των γυναικών αυξάνεται, με εναπόθεση του λίπους στην κοιλιακή χώρα. Η αύξηση της περιμέτρου της κοιλιακής χώρας αντανακλά τις αλλαγές στο μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπιδίων και έχει μεγάλη σημασία στην αύξηση του κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα. Στη γενική εμφάνιση της γυναίκας η ελάττωση των οιστρογόνων στην εμμηνόπαυση δημιουργεί αρνητική εικόνα. Προκαλεί ελάττωση της σπαργής των μαστών με αποτέλεσμα την πτώση. Στο δέρμα προκαλεί λέπτυνση, αραίωση των τριχών, ελάττωση του κολλαγόνου και γήρανση.

Παράγοντες κινδύνου για oστεoπόρωση

Υπάρχουν διάφοροι παράγovτες κινδύνου για οστεοπόρωση στις γυναίκες, μερικοί από τους οποίους μπορεί να εξαλειφθούν (σημειώνovται με αστερίσκο) .

‘Εχει παρατηρηθεί ότι μετά την εμμηνόπαυση στο 60ο  έτος της ηλικίας περίπου η συχνότητα των καρδιαγγειακών συμβαμάτων (εγκεφαλικά επεισόδια, στεφανιαία ανεπάρκεια, έμφραγμα του μυοκαρδίου) στις γυναίκες φθάνει τη συχνότητα των ανδρών και συνεχώς αυξάνεται ακόμη περισσότερο με μεγαλύτερη θνησιμότητα. Πιστεύεται ότι τα οιστρογόνα στην αναπαραγωγική ηλικία προστατεύουν το καρδιαγγειακό σύστημα της γυναίκας με πολλούς τρόπους και μηχανισμούς. Για την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος με την είσοδο της γυναίκας στην τρίτη ηλικία μεγάλη σημασία έχει η πρόληψη με αλλαγή των συνηθειών της καθημερινής ζωής όπως συστήνει η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία:

Πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου σε γυναίκες

• Διακοπή του καπνίσματος
• Φυσική άσκηση, μέτρια, καθημερινή
• ηγιεινή διατροφή ­Μεσογειακή δίαιτα
• Διατήρηση ή ελάπωση του σωματικού βάρους (δείκτης μάζας σώματος-Κg/m2-: 18.5-24,9)

• Αποφυγή του stress
• Λήψη λιπαρών οξέων ω-3 και φυλλικού οξέος

• Ρύθμιση της αρτηριακής πιέσεως

• Ρύθμιση της λιπιδαιμικής εικόνας
• Ρύθμιση σακχαρώδους διαβήτου

Η Εμμηνόπαυση είναι η εξέλιξη στη ζωή της γυναίκας και συμβαίνει σε ώριμη ηλικία. Η κατάλληλη πρόληψη και η θεραπευτική αγωγή (αν είναι απαραίτητη) θα σας βοηθήσουν να ζήσετε με όσο το δυνατό λιγότερα προβλήματα, με αξιοπρέπεια και με ενεργητικότητα, δίνοντας χαρά στον εαυτό σας και ευχαρίστηση στο οικογενειακό και κοινωνικό σας περιβάλλον

Μακροπρόθεσμα η εμμηνοπαυσιακή γυναίκα ευρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο συγκριτικά με τους άνδρες για οστεοπόρωση και μετά το 60ο  έτος για καρδιαγγειακά νοσήματα .